جام جهانی فوتبال هر دو سال یک بار چرا؟ مزایا و معایب آن چیست؟

اختصاصی فوتبال 724- چندی پیش آرسن ونگر، پروفسور فوتبال، درمورد ایده برگزاری جام جهانی فوتبال هر دو سال یک بار صحبت کرد. صحبتی که با واکنش های مختلفی روبه رو شد. عده ای مخالف و عده ای موافق؛ گارد گیری ها نسبت به دو ساله شدن جام جهانی زیاد بود اما ما اینجا هستیم تا باهم بررسی کنیم که ریشه های این ایده به کجا بر میگردد، چرا فیفا به این فکر افتاده است؟ و ماجرا از چه قرار است؟ با فوتبال 724 همراه باشید.

ایده برگزاری هر دو سال یک بار جام جهانی، ایده تازه ای نیست. سپ بلاتر، رئیس سابق فیفا در سال 1999 این ایده را مطرح نمود. این ایده در همان سال با مخالفت شدید یوفا رو به رو شد. مخالفت ها با این ایده برای بلاتر غیرقابل بود. او معتقد بود تغییر تقویم بازی های ملی الزامی است. بلاتر اعتقاد داشت انتظار 16 سال یک بار برای میزبانی مجدد یک قاره بسیار زیاد است. با این وجود ایده بلاتر در آن سال ها مورد استقبال قرار نگرفت.

اما پس از 22 سال چرا اکنون مجددا این ایده طرح شده است؟

عربستان سعودی پیشنهاد آغاز مطالعات برای امکان سنجی اجرایی شدن این ایده را مطرح کرد. پیشنهادی که با موافقت 166 کشور از 209 کشور عضو فیفا و مخالفت 22 کشور تصویب شد. آرسن ونگر مسئول مطالعات در این مورد است. او میبایست تمام جوانب این طرح را بررسی کند.

فیفا معتقد است که این ایده به سازماندهی مجدد تقویم بازی های ملی، رشد و توسعه فوتبال و پیشرفت کشور های غیراروپایی کمک شایان میکند. در قاره آفریقا 54 کشور وجود دارد که تنها 5 تیم به جام جهانی راه پیدا میکنند. در نتیجه 49 کشور دیگری که واجد شرایط نبودند باید به مدت 4 سال صبر کنند و این مدت بسیار زیادی است.

اما واکنش فیفا در قبال نگرانی هایی که در خصوص کاهش اعتبار جام جهانی وجود دارد چیست؟

خب این نگرانی ها هم نگرانی های تازه ای نیست. در همان سال 1999 زمانی که بلاتر این ایده را مطرح کرد، بابی چارلتون اذعان داشت:

انتظار و زیاد بودن فواصل دو دوره جام جهانی است که ارزش جام جهانی را بالا برده است.

اما ونگر اینطور فکر نمیکند. ونگر میگوید لیگ قهرمانان اروپا هر سال برگزار میشود اما همچنان معتبر، جذاب و با اهمیت است. از نظر ونگر مردم مسابقه هایی که اهمیت دارند را تماشا میکنند.

جام جهانی هر دو سال یک بار چه تاثیری در سایر تورنومنت های ملی دارد؟

جام جهانی هر دو سال یک بار به معنای پایان بازی های دوستانه یا همان لیگ ملت های اروپا است. همچنین رقابت های یورو را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد. یورو دومین رقابت پردرامد ملی است و طبیعی است که یوفا با فیفا مخالفت کنند. جنگ و درگیری بین یوفا و فیفا بر سر این مورد به وجود خواهد آمد. تقویم رقابت های کوپا آمریکا هر دو سال یک بار نیاز به بررسی و تنظیم مجدد دارد به دلیل تداخل با جام جهانی.

افزایش تعداد بازی بازیکنان فوتبال، تاخیر در شروع لیگ ها، فشردگی بیشتر بازی ها و خطر افزایش مصدومیت، بازیکنان را تهدید میکند. فیفا چه پاسخی میدهد؟

فیفا درحال حاضر تنها گفته است که آن را مطالعه و بررسی میکند.

ونگر ترجیح میدهد که در سال دو بازی زمانی طولانی مدت به بازی های ملی اختصاص داده شود به جای اینکه بازه های زمانی کوتاه مدت اما متعدد را شاهد باشیم. همچنین ونگر پیشنهاد میدهد که پس از اتمام بازی های ملی به مدت 25 روز بازیکنان فرصت استراحت داشته باشند.

با این حال، حقیقت همیشه همان چیزی نیست که از دهان مسئولان خارج میشود. ما به پاسخ های فیفا درمورد این ایده پرداختیم اما این همه جوانب جام جهانی در دو سال یک بار نبود.

از نظر ونگر تقویم بازی های ملی فشار و استرس زیادی را به بازیکنان ایجاد کرده است. تقویم بازی های ملی روی بازی های باشگاهی شدیدا تاثیر گذار بوده و پیامد های زیادی را به همراه داشته است. همه ما نمونه های زیادی را از مصدومیت بازیکنان تیم فوتبال محبوبمان را در بازی های ملی مشاهده کردیم و عواقب منفی آن را هم دیدیم. مصدومیت روبرت لواندوفسکی در بازی مقابل آندورا در فصل 2020/2021 یکی از صد ها هزار مصدومیت تاثیر گذار فوتبال بود. تقویم ملی آنقدری تاثیر گذار است که قهرمان یک جام را تغییر دهد. میلیون ها یورو پول را از جیب یک تیم به تیم دیگری منتقل دهد، آینده ورزشی یک بازیکن را تغییر دهد. به همین دلیل ونگر از ایده حذف استراحت های بازی بین المللی متعدد و کوتاه مدت سخن میگوید و به جای این کار، پیشنهاد میدهد که بازی های ملی در دو بازه زمانی طولانی مدت اجرا شود.

ایده جام جهانی با مخالفیت های زیادی در اروپا رو به رو شد. عمده مخالفان به نوعی با 5 لیگ برتر مرتبط بودند. اینجا نقطه ای است که ما به موقعیتی میرسیم که تضاد منافع نام دارد. جام جهانی هرچقدر که برای 5 لیگ برتر اروپا دردسر ایجاد کند برای کشور های کوچک تر، تیم های کوچک تر و لیگ های ضعیف تر مفید است.

جام جهانی هر دو سال یک بار به توسعه و پیشرفت ضعیف تر ها کمک میکند. به آن ها درامد زایی میدهد، فرصتی برای رشد میدهد و فرصتی برای شناخته شدن!

کشور های ضعیف تر به دلیل 48 تیم بودن جام جهانی و دو ساله بودن آن از شانس بالایی برای حضور در جام جهانی برخوردارند. آن ها به واسطه جام جهان درامدزایی بیشتری کسب میکنند و میتوانند هزینه بیشتری برای رشد و ارتقای خودشان انجام دهند. تیم ها و لیگ های ضعیف تر که در کانون دید 5 لیگ برتر نیستند بازیکنانشان با درخشش در رقابت های ملی توجه جهان را به خودشان جلب میکنند. اکنون تیم کوچک تر که برای رشد و پیشرفت در فوتبال نیاز به برنامه ریزی 5 ساله برای کسب چند میلیون یورو بود مسیر صد ساله را یک شبه طی میکند. بازیکنش در جام جهانی میدرخشد، استعدادیابان او را رصد میکنند و دست به خرید آن میزنند.

به همین خاطر است که اکثر کشور های ضعیف تر موافق جام جهانی دو ساله هستند.

همچنین ما باید اشاره کنیم که این فرصت و شانس زیادی را به کشور های هر قاره برای میزبانی جام جهانی میدهد. کشور های میزبان سیل عظیمی از پول به کشورشان وارد خواهد شد. همچنین از نظر برندینگ و وجه جهانی امتیازات زیادی را کسب میکنند.

با این حال، چرا فیفا یکهو دلش به حال فوتبال سوخته است و حامی مظلومان شده است؟

جام جهانی هر دو سال یک بار قطعا تنها یک تصمیم فوتبالی نیست. این مربوط به مسائل مالی است.

از سال 1930 جام جهانی مردان هر 4 سال یک بار برگزار میشود. به عبارتی بزرگ ترین منبع درامدی فیفا تنها جام جهانی است که آن هم یک چرخه مالی 4 ساله دارد. در همین حین، یوفا با تاسیس تورنومنت های مختلف چه در بازی های ملی و چه در بازی های باشگاهی از منبع درامد های بیشتر، متنوع تر و با ثبات تری برخوردار است. یوفا از نظر مالی به یک تورنومنت وابسته نیست اما در فیفا این قضیه فرق میکند. برای فیفا این غیرقابل قبول است.

در نتیجه یوفا درامد بسیار بیشتری از فیفا کسب میکند. در طی 4 سال گذشته درامد یوفا 12.5 میلیارد دلار بود؛ به عبارتی دوبرابر درامد فیفا در طی 4 سال گذشته (6.4 میلیارد دلار)

واضح است که فیفا وابستگی زیادی به جام جهانی دارد. و درحال حاضر هم تنها ابزار و کارت برنده ای که فیفا برای رقابت در برابر یوفا دراختیار دارد جام جهانی هر دو سال یک بار است.

در نهایت با وجود همه این ها تقابل بین فیفا و یوفا بر سر پول و قدرت است. فیفا میخواهد قدرت را از یوفا بگیرد و یوفا از تمام ابزار های خودش برای جلوگیری از این امر استفاده میکند. این رقابت بر سر پول و قدرت به بازی های ملی محدود نمیشود. ما باید به گزارش چند ماه پیش نیویورک تایمز اشاره کنیم که در گزارشی اعلام کرده بود فیفا از حامیان پشت پرده پروژه سوپرلیگ است.