تخته سیاه: رم ۲۰۱۹/۲۰، الگوهای ساختاری پائولو فونسکا
دوران پائولو فونسکا در رم آغاز نویدبخشی داشته است، به خصوص هنگامی که به سبک بازی این تیم در المپیکو توجه میکنیم.
یکی از نکات جالب، خلاقیت او در سبک بازی و انعطافش در به کار گرفتن مهره‌ها و ساختارها، در شرایط مختلف و بر اساس بازیکنانی که در اختیار دارد است.
هدف از این آنالیز، بررسی تاکتیک‌های فونسکا در حین داشتن مالکیت توپ و به طور خاص، الگوهای ساختاری او است.
سیستم فونسکا
در مسابقات این فصل سری آ، رم همواره با سیستم ۱-۳-۲-۴ به میدان رفته.
در هنگام دفاع، سیستم رم اغلب به ۱-۱-۴-۴ یا ۲-۴-۴ تغییر میکند. در حمله شکل بازی رم منعطف تر است و قابلیت تبدیل به چیزی شبیه ۱-۴-۲-۳ یا ۱-۳-۴-۲ را دارد؛ با فول‌بک‌هایی که به بازی عرض میدهند.
در ادامه به بررسی این تنوع سیستم میپردازیم.
چرخش های اولیه
یکی از جالب ترین نمودهای فونسکا در رم، به کار گیری روش‌های متنوع برای شروع گردش توپ است. به عنوان مثال، رم با دو یا سه بازیکن بازیسازی خود را از عقب زمین آغاز میکند.
در هفته‌های اخیر رم به طور واضح از مکانیسمی که در تصویر زیر مشاهده میشود استفاده کرده.
آمادو دیاوارا به فضای بین دو مدافع وسط(مانچینی و اسمالینگ) میرود و باعث عرض دادن به بازی میشود. این اتفاق به رم موقعیت بازیسازی سه نفره از انتهای زمین را میدهد.
در حالت دیگر، فونسکا از فول‌‌بک‌‌‌هایش برای این کار استفاده میکند. تصویر زیر مربوط به بازی خارج از خانه مقابل بولونیا است. مدافع راست تیم، الساندرو فلورنزی با حضور در کنار مدافعین وسط، خط سه نفره را تشکیل میدهد؛ در همین زمان، الکساندر کولاروف(نقطه سیاه) به عنوان مدافع چپ تیم در کانال کناری جلو میرود.
این حرکات توسط وینگر چپ رم در این بازی، یعنی هنریک میخیتاریان(نقطه زرد رنگ نزدیک به داور) هماهنگ میشود در حالی که وینگر راست تیم جاستین کلایورت(نقطه سیاه)، در سمت راست، نزدیک به خط طولی قرار گرفته.
این تصویر همچنین یکی از فرم‌های هجومی مورد علاقه فونسکا در ماه‌های اول حضورش در پایتخت را نشان میدهد؛ سیستم ۱-۴-۲-۳ با فضاسازی عالی در مناطق میانی زمین با زوایای مختلف و در خطوط افقی.
در بازی خارج از خانه برابر اینتر، فونسکا به دلیل غیبت ژکو، از نیکولو زانیولو به عنوان مهاجم نوک استفاده کرد. در فاز هجومی این کار باعث تراکم بازیکنان رم در مرکز زمین برای پخش توپ شد.
طبق تصویر زیر، دیاوارا(نقطه زرد) عقب تر قرار میگیرد تا فولبکها در کانال کناری زمین قرار بگیرند و این باعث حرکت آزادانه ی وینگرها به میانه ی میدان میشود.
این کار باعث شکل گیری حالت هجومی برای رم میشود که در آن دو نفر(مدافعین میانی) در خط اول بازیسازی را آغاز میکنند در حالی که شش گزینه دریافت پاس در بین خطوط دفاعی اینتر حضور دارند.
این انعطاف پذیری در بازیسازی باعث پیشرفت رم در پخش توپ نسبت به ابتدای فصل شده است.
همچنین طی ماه‌های اخیر، آنها بهتر از گذشته حریف را پرس میکنند؛ اتفاقاتی که باعث ایجاد سیستم های متفاوت در حمله شده است.
طرح فونسکا برای اشغال half-space توسط وینگرها
یکی از مواردی که فونسکا از دوران حضورش در شاختار دونتسک به رم آورده، کم عرض بازی کردن وینگرها است. همانطور که قبلا اشاره کردیم، در حین حمله یکی از وینگرها نزدیک به خط بازی میکرد، اما طی ماه‌های اخیر موقعیت بازی وینگرهای رم تغییر کرده. طبق تصویر زیر، دو وینگر رم، به خصوص در زمان حضور زانیولو و دیگو پروتی، در منطقه half-space قرار میگیرند و همزمان فولبکها از کناره‌ها نفوذ میکنند. این تحرکات باعث به وجود آمدن سه گزینه پاس برای هافبک‌های میانی رم(double pivot) شده و منجر به تسلط تیم بر مرکز زمین میشود.
در تصویر زیر میتوانیم این حرکات را در عمل ببینیم؛ دیگو پروتی به عنوان وینگر چپ تیم توپ را به وینگر راست یعنی میخیتاریان میرساند که با حضور در half-space فضای زیادی برای خود و مدافع راست تیم به وجود آورده.
حضور در half-space در زمان حمله با سیستم ۱-۴-۲-۳ هم امکان‌پذیر است.
به طور مثال لورنزو پلگرینی به عنوان بازیکن شماره ۱۰، بارها در منطقه زرد رنگ مشخص شده(half-space) در تصویر زیر قرار میگیرد و بازیکنان عقب زمین تلاش میکنند که توپ را به او برسانند.
اشغال half-space به هر صورت، چه توسط وینگرها یا بازیکن شماره ۱۰، برای سیستم هجومی مربی پرتغالی بسیار حیاتی است.
پاسکاری مورب و تحرکات در یک سوم پایانی زمین در تاکتیک فونسکا
همانطور که مشاهده شد، فونسکا خواستار حضور حداقل دو بازیکن در half-space و حرکت همزمان دیگر بازیکنان از کناره‌ها است.
برای خلق موقعیت، بازیکنان رم از پاس‌های مورب با هدف ایجاد حرکات در کناره زمین بهره میگیرند. تصویر زیر این الگو را نشان میدهد. در این موقعیت، هافبک تدافعی تیم آمادو دیاوارا با یک پاس مورب پروتی را در half-space صاحب توپ میکند. در همین زمان کولاروف به عنوان مدافع چپ در کناره ی زمین حرکت میکند و باعث ایجاد فضای مناسب برای خلق موقعیت از کانال کناری یا میانه زمین میشود.
در تصویر زیر میتوانیم مثال دیگری از پاسکاری مورب در رم را ببینیم. در این موقعیت، هافبک تیم جردن ورتو با یک پاس رو به جلو پلگرینی را صاحب توپ میکند که در half-space سمت راست زمین و بین مدافعین و هافبک‌های بولونیا جایگیری کرده است.
به طور کلی، وینگرها یا هافبک‌های هجومی(بازیکن شماره ۱۰) رم سعی میکنند از فضای بین مدافع کناری و میانی حریف به عمق نفوذ کنند. این الگو در تصویر زیر مشخص است. به محض اینکه مدافع چپ تیم یعنی کولاروف(نقطه سفید) صاحب توپ میشود، مدافع راست حریف برای پرس کردن به سمت او حرکت میکند. این اتفاق سبب به وجود آمدن فضای زیادی بین مدافع کنار و مدافع وسط بولونیا شده و پلگرینی(نقطه زرد) به سرعت خود را به این کانال رسانده و پاس را از کولاروف دریافت میکند.
در تصویر زیر این حرکت دوباره تکرار میشود.
توپ به کولاروف(نقطه سفید) میرسد و مدافع راست حریف به سمت او میرود. در این زمان میخیتاریان به کانال بزرگی که بین دفاع وسط و فول بک راست بولونیا به وجود آمده نفوذ میکند.
این الگو یکی از حرکات اصلی رم برای بازیسازی و خلق موقعیت‌های خطرناک توسط مهره‌های هجومی آنها است.
نتیجه گیری
طبق نکاتی که در این آنالیز دیدیم، رم با پائولو فونسکا تیم جذابی برای دنبال کردن است. هر چقدر زمان بگذرد، میتوانیم پیشرفت بیشتری در شکل بازی جالوروسی ببینیم.
فونسکا در تلاش برای افزایش توانایی رم در مالکیت توپ است؛ باید منتظر نتیجه‌ی آن ماند.
موضوعی که تا الان مشخص شده این است که با گذشت زمان بیشتر، آنها میتوانند بسیار بهتر از الآن شوند.
